วันพุธที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553

ยินดีต้อนรับ

ผู้จัดทำรู้สึกดีใจเป็นอย่างยิ่งที่ผู้อ่านบล๊อคของดิฉันเข้ามาดูและศึกษา
บทความที่ดิฉันนำมาลงเป็นนวัตกรรมที่เรียกว่า "ชุดการสอน" ก็จะประกอบไปด้วย
แผนการสอน คู่มือครู คู่มือนักเรียน ใบความรู้ ใบมอบหมายงานพร้อมเฉลย
แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน สำหรับวิชาสังคมศึกษาชั้น ป.4
เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย

หากมีข้อคิดเห็นเสนอแนะ หรือเพิ่มเติมให้แก้ไขตรงส่วนไหนก็ comment
มาได้นะคะ
ขอบคุณค่ะ

นวัตกรรมของฉัน


ชุดการสอน
เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย

กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4


นางสาวมนพิชา เหมือนจินดา
โรงเรียนวัดหุบมะกล่ำ อำเภอ โพธาราม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาราชบุรี เขต 2

คำนำ

ชุดการสอนเรื่อง พลเมืองดี จัดทำขึ้นเพื่อเป็นแนวทางในการเรียนการ
สอนเรื่อง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษา
ปีที่ 4 ภายในชุดการสอนประกอบไปด้วยเนื้อหาเรื่องบทบาทหน้าที่ของการ
เป็น พลเมืองดีระดับท้องถิ่นและระดับประเทศและคุณธรรมของการเป็น
พลเมืองดีระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ
ชุดการสอนเล่มนี้ได้อธิบายถึงการใช้งานคู่มือครู คู่มือนักเรียนอย่าง
ละเอียด หวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารประกอบการเรียนรู้เรื่อง พลเมืองดีเล่มนี้
จะเป็นประโยชน์แก่ครู นักเรียนและผู้สนใจ ที่จะนำไปใช้ในการจัดการเรียน
การสอนให้ประสบผลสำเร็จตามวัตถุประสงค์อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป
ชุดการสอนเล่มนี้สำเร็จได้ดีเนื่องจากได้รับความกรุณาจากท่านอาจารย์
มหาวิทยาลัยราชภัฎหมู่บ้านจอมบึงทุกท่านที่ให้คำปรึกษาและช่วยแนะนำแก้ไข
ข้อบกพร่องต่างๆ จึงขอขอบพระคุณอย่างสูงมา ณ โอกาสนี้

มนพิชา เหมือนจินดา

บทนำ


ความเป็นมาและความสำคัญ
ในปัจจุบันเด็กๆ ส่วนมากไม่ค่อยรู้จักหน้าที่ของตัวเอง มีความก้าวร้าวเป็นส่วนมาก ไม่ค่อยเชื่อฟังพ่อแม่ และครูอาจารย์ผิดจากเด็กสมัยก่อนเป็นอย่างมาก ผู้จัดทำเห็นความสำคัญที่อยากจะพัฒนาเด็กให้รู้จักรับผิดชอบในหน้าที่ของตน และเป็นพลเมืองดีของชาติสืบต่อไป

ประโยชน์ของสื่อการเรียนการสอน
1. สร้างแรงจูงใจในการเรียนรู้และดึงความสนใจของผู้เรียน
2. ช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้และสามารถเข้าใจเนื้อหาได้ดี
3. ผู้เรียนสามารถศึกษาเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง
4. สร้างความพึงพอใจให้แก่ผู้เรียน ส่งผลให้ผู้เรียนมีทัศนคติที่ดีต่อวิชา

วัตถุประสงค์ของการศึกษา
1. เพื่อศึกษาเกี่ยวกับเรื่องพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย
2. เพื่อศึกษาได้ใช้งานเอกสารประกอบการเรียนรู้ในการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง
3. เพื่อเป็นการสร้างสื่อการเรียนการสอนที่ทันสมัย

วัตถุประสงค์ของการเรียนรู้
1. เพื่อให้นักเรียนอธิบายบทบาทหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีระดับท้องถิ่นและระดับประเทศได้
2. เพื่อให้นักเรียนอธิบายคุณธรรมของการเป็นพลเมืองดีในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศได้

แผนการสอน

วิชา สังคมศึกษา (การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ประชาธิปไตย) เรื่อง พลเมืองดี
จำนวน 2 คาบ ช่วงชั้นที่ 2 ( ป.4 )

สาระสำคัญ
พลเมืองดี คือ การที่ประชาชนยึดมั่นในหลักการของประชาธิปไตย ประพฤติปฏิบัติตนเป็นคนดีของสังคม ผู้เรียนควรเรียนรู้เกี่ยวกับบทบาทและคุณธรรมของพลเมืองดีในวิถีประชาธิปไตย
จุดประสงค์การเรียนรู้
จุดประสงค์ปลายทาง
นักเรียนรู้จักและบอกการเป็นพลเมืองดีได้
จุดประสงค์นำทาง
1. นักเรียนอธิบายบทบาทหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีระดับท้องถิ่นและระดับประเทศได้
2. นักเรียนอธิบายคุณธรรมของการเป็นพลเมืองดีในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศได้
สาระการเรียนรู้
พลเมืองดี
1. บทบาทหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ
2. คุณธรรมของการเป็นพลเมืองดีในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ
กระบวนการเรียนรู้
1. ขั้นอธิบายพลเมืองดีเกี่ยวกับบทบาทหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ
1.1 จัดทำนักเรียนเป็น 4 กลุ่ม โดยใช้เกม “จับกลุ่มคนดี”
1.2 เร้าความสนใจด้วยสื่อนวัตกรรมเกี่ยวกับภาพเด็กดี ให้นักเรียนดูแล้วให้นักเรียนร้องเพลงเด็กดี แล้วตั้งประเด็นถึงการเป็นพลเมืองดี ว่าทำได้อย่างไรบ้าง
1.3 ครูอธิบายเกี่ยวกับพลเมืองดี แล้วนำใบความรู้ที่ 1 เกี่ยวกับบทบาทหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ แล้วกำหนดภาระงานให้นักเรียนศึกษาและช่วยกันระดมสมองศึกษาจากใบความรู้ที่ 1 แล้วมอบหมายงานให้นักเรียนทำในใบมอบหมายงานที่ 1
1.4 ปฏิบัติภาระงาน ตามที่กำหนดร่วมกันเป็นกลุ่มโดยปฏิบัติลงในใบมอบหมายงานที่ 1
1.5 แลกเปลี่ยนเรียนรู้ โดยให้ตัวแทนของกลุ่มร่วมกันเฉลยใบงาน
1.6 นำเสนอผลงาน โดยส่งตัวแทนมาบอกบทบาทของการเป็นพลเมืองดีที่ฉันทำได้หน้าชั้นเรียน
1.7 ประเมินผล สรุป และเพิ่มเติมเนื้อหา
2. ขั้นอธิบายพลเมืองดีเกี่ยวกับคุณธรรมของการเป็นพลเมืองดีในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ
2.1 จัดทำนักเรียนเป็น 4 กลุ่ม ตามที่จัดในข้อ 1.1
2.2 เร้าความสนใจ ด้วยเกม “เพื่อน...เรารักเธอนะ” เพื่อเตรียมความพร้อมให้กับนักเรียน
2.3 ครูนำอภิปรายการเล่นเกม แล้วสรุปแนวคิดจากการเล่นเกม แล้วโยงแนวความคิดสำคัญของเกม กับเรื่อง “คุณลักษณะของพลเมืองดี” แล้วกำหนดภาระงานให้นักเรียนศึกษาและช่วยกันระดมสมองศึกษาจากใบความรู้ที่ 2 แล้วมอบหมายงานให้นักเรียนทำในใบมอบหมายงานที่ 2
2.4 ปฏิบัติภาระงาน ตามที่กำหนดร่วมกันเป็นกลุ่ม
2.5 แลกเปลี่ยนเรียนรู้ โดยให้ตัวแทนของกลุ่มร่วมกันเฉลยใบงาน
2.6 นำเสนอผลงาน โดยส่งตัวแทนกลุ่มมาเล่าตัวอย่างคนรอบตัวที่นักเรียนคิดว่าเป็นพลเมืองดีมา 5 คน พร้อมอธิบายเหตุผลหน้าชั้นเรียน
2.7 ประเมินผล สรุป และเพิ่มเติมเนื้อหา

สื่อ/แหล่งเรียนรู้
1.1 เกม จับกลุ่มคนดี
1.2 ภาพเด็กดี
1.2 เพลง เด็กดี
1.3 ใบงานที่ 1
1.3 ใบมอบหมายงานที่ 1
2.2 เกม เพื่อน เรารักเธอนะ
2.3 ใบความรู้ที่ 2
2.3 ใบมอบหมายงานที่ 2

การวัดผลและประเมินผล
วิธีวัดผล
1. วัดผลการศึกษาอธิบายพลเมืองดีเกี่ยวกับบทบาทหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ ด้วยการตรวจผลการอธิบายตามใบมอบหมายงานที่ 1 โดยยึดเกณฑ์ถูกต้อง
2. วัดผลการอธิบายพลเมืองดีเกี่ยวกับคุณธรรมของการเป็นพลเมืองดีในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ ด้วยการตรวจผลการศึกษาอธิบายตามใบมอบหมายงานที่ 2 โดยยึดเกณฑ์ถูกต้อง
การประเมินผล
1. ประเมินผลการอธิบายพลเมืองดีเกี่ยวกับบทบาทหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ พบว่ากลุ่มนักเรียนบางกลุ่มยังไม่สามารถอธิบายบทบาทของการเป็นพลเมืองดีที่ฉันทำ แก้ไขด้วยการให้ครูอธิบายเพิ่มเติมแล้วให้นักเรียนมาอธิบายหลังเลิกเรียนที่ห้องพักครู
2. ประเมินผลการศึกษาอธิบายพลเมืองดีเกี่ยวกับคุณธรรมของการเป็นพลเมืองดีในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ พบว่ากลุ่มนักเรียนบางกลุ่มยังไม่สามารถอธิบายคุณธรรมของการเป็นพลเมืองดี แก้ไขด้วยการให้ครูอธิบายเพิ่มเติมแล้วให้นักเรียนมาอธิบายหลังเลิกเรียนที่ห้องพักครู
บันทึกหลังการสอน
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

คู่มือครู



คู่มือครู
ชุดการสอนวิชาสังคมศึกษา (การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ประชาธิปไตย)
เรื่อง พลเมืองดี


ส่วนประกอบของชุดการสอน
1. แผนการจัดการเรียนรู้เรื่อง พลเมืองดี
2. ใบความรู้ที่ 1 เรื่องบทบาทหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีระดับท้องถิ่น และระดับประเทศ
3. ใบความรู้ที่ 2 คุณธรรมของการเป็นพลเมืองดีในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ
4. ใบมอบหมายงานที่ 1
5. แบบเฉลยใบมอบหมายงานที่ 1
6. ใบมอบหมายงานที่ 2
7. แบบเฉลยใบมอบหมายงานที่ 2
8. แบบทดสอบก่อนและหลังเรียนเรื่อง พลเมืองดี
9. แบบเฉลยแบบทดสอบก่อนและหลังเรียนเรื่อง พลเมืองดี

คำชี้แจงสำหรับครู
1. ครูเตรียมวัสดุอุปกรณ์ให้พร้อม ( ดูสิ่งที่ครูต้องเตรียม )
2. ครูจัดชั้นเรียนและจัดวางสื่อการเรียนการสอน
3. ครูศึกษาเนื้อหาที่ต้องสอนให้ละเอียดพอสมควร และศึกษาชุดการสอนให้รอบคอบ
4. ก่อนสอนครูต้องจัดเตรียมชุดการสอนไว้บนโต๊ะให้เรียบร้อยให้เพียงพอกับจำนวนนักเรียนซึ่งแต่ละคนจะได้รับชุดการสอนคนละ 1 ชุด เว้นแต่สื่อการสอนที่ต้องใช้ร่วมกัน
5. ก่อนสอนครูจะต้องให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนและตรวจดูแบบทดสอบพร้อมทั้งกระดาษคำตอบให้เพียงพอกับจำนวนนักเรียน
6. ครูดำเนินการสอนตามแผนการสอนเรื่องพลเมืองดี
7. เมื่อทันทีที่นักเรียนทุกคนทำใบกำหนดงาน ครูไม่ควรส่งเสียงดัง หากมีอะไรจะพูดควรพูดเป็นรายบุคคล
8. ขณะที่นักเรียนประกอบกิจกรรม ครูต้องเดินดูการทำงานของนักเรียนแต่ละคนอย่างใกล้ชิด ถ้านักเรียนคนใดมีปัญหาครูควรจะเข้าไปให้ความช่วยเหลือจนปัญหานั้นคลี่คลาย
9. คุณครูควรพูดซ้ำให้นักเรียนเก็บชุดการสอน
10. การสรุปบทเรียนควรให้นักเรียนได้มีส่วนร่วมด้วย

สิ่งที่ครูต้องเตรียม
1. เตรียมสื่อและอุปกรณ์ให้พร้อม
• ภาพเด็กดี
• เพลง เด็กดี
2. เตรียมชุดการสอน เรื่อง พลเมืองดี
3. เตรียมแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน เรือง พลเมืองดี

บทบาทครู
1. ครูต้องสร้างบรรยากาศที่เอื้ออำนวยต่อการจัดการเรียนการสอน รวมทั้งสื่อการเรียนการสอนและอุปกรณ์ให้เพียงพอ
2. ครูต้องจัดกิจกรรมการเรียนการสอนตามแผนการเรียนรู้ที่ได้เตรียมไว้
3. ครูต้องสนับสนุนและสร้างแรงจูงใจเพื่อให้ผู้เรียนเกิดความกระตือรือร้นในการแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง
4. ครูต้องประเมินผลและให้ผลป้อนกลับแก่ผู้เรียน

การประเมินผล
1. ประเมินผลจากการทำแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน
2. ประเมินผลจากการทำใบมอบหมายงานที่ 1 และ ใบมอบหมายงานที่ 2
3. สังเกตจากการให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรมในชั้นเรียน

ใบมอบหมายงานที่ 1

คำชี้แจง ตอนที่ 1 จงเขียนเครื่องหมาย O ล้อมรอบตัวอักษรหน้าคำตอบที่ถูกต้อง ( 5 คะแนน )
1. การกระทำในข้อใดที่จัดว่าผู้กระทำเป็นผู้มีเหตุผล
ก. นนท์บอกกับอ้อมว่าเฟร้นท์พูดจาไร้สาระ
ข. เน็ตเชื่อว่าตนเองเป็นคนที่พูดเก่งที่สุดในกลุ่ม
ค. โอ๊ตจะยอมรับและทำเฉพาะเรื่องที่มีเหตุผลชัดเจน
ง. ต้าร์ ประกาศในที่ประชุมกลุ่มว่า ขอให้ทุกคนตั้งใจฟัง
2. มิ้งค์ ท้อ และโหนก ต่างมีความคิดเห็นแตกต่างกันในวิธีการเสนอผลงานกลุ่ม แต่ในที่สุดสามารถตก ลงกันได้ โดยเลือกความคิดเห็นที่ร่วมกันว่าดีที่สุด การกระทำของพวกเขาสอดคล้องกับข้อใดมากที่สุด
ก. การยอมรับเหตุผลซึ่งกันและกัน ข. การยอมรับเสียงข้างมาก
ค. การมีส่วนร่วมในกิจกรรมกลุ่ม ง. การปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ของสังคม
3. ในวันแข่งขันกีฬาสี วรชัยต้องหยุดขายพวงมาลัย 1 วันเพราะเขาเป็นนักกีฬาฟุตบอลของทีมโรงเรียนวัดหุบมะกล่ำ การกระทำของวรชัยสอดคล้องกับข้อใด
ก. การมีเหตุผล
ข. ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์
ค. การมีส่วนร่วมในกิจกรรมกลุ่ม
ง. การเห็นประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าส่วนตน
4. การกระทำใดจัดว่าเป็นการปฏิบัติตนตามกฎหมายระดับท้องถิ่น
ก. นายปฏิบัติตามกฎระเบียบของโรงเรียน
ข. มินทำร้ายร่างกายผู้อื่น
ค. ริว รับการศึกษาขั้นพื้นฐาน
ง. ครูสุภาพร ไปเสียภาษีโรงเรือนที่เทศบาล
5. ครูโสภณรู้ว่ามีหัวคะแนนมาพาคนในชุมชนไปเที่ยว แถมแจกเงิน และสิ่งของเพื่อจูงใจให้ลงคะแนนให้ผู้สมัครรับเลือกตั้ง ครูโสภณจึงไปแจ้งความต่อเจ้าหน้าที่ตำรวจ การกระทำของครูโสภณสอดคล้องกับข้อใด
ก. ช่วยป้องกันประเทศ
ข. อนุรักษ์วัฒนธรรมไทย
ค. การปฏิบัติหน้าที่ในท้องถิ่น
ง. รักษาไว้ซึ่งระบอบประชาธิปไตย

ตอนที่ 2 ให้นักเรียนบอกบทบาทของการเป็นพลเมืองดีที่ฉันทำได้ อย่างน้อย 5 ข้อ ( 5 คะแนน )

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................

เฉลยใบมอบหมายงานที่ 1

คำชี้แจง ตอนที่ 1 จงเขียนเครื่องหมาย O ล้อมรอบตัวอักษรหน้าคำตอบที่ถูกต้อง ( 5 คะแนน )
1. ค
2. ข
3. ง
4. ง
5. ค

ตอนที่ 2 ให้นักเรียนบอกบทบาทของการเป็นพลเมืองดีที่ฉันทำได้ อย่างน้อย 5 ข้อ ( 5 คะแนน )

- พิจารณาคำตอบของนักเรียนตามความเหมาะสม –
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ใบมอบหมายงานที่ 2

ตอนที่ 1 ให้นักเรียนเติมคำในช่องว่างให้สมบูรณ์
1. การเป็นพลเมืองดีต้องมี.....................................
2. คุณธรรม หมายถึง........................................................................................................................................................................................................................................................................
3. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานคุณธรรม...........ประการ
4. ประการแรก คือ........................................................................................................................
5. ประการที่สอง คือ......................................................................................................................
6. ประการที่สาม คือ......................................................................................................................
7. ประการที่ 4 คือ.........................................................................................................................
8. ยกตัวอย่างการกระทำที่เรียกว่า เป็นพลเมืองที่ไม่ดีมา 3 ข้อ....................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................................................................
9. โน้ตขโมยปากกาเพื่อน เพื่อเอาไปให้แนน ที่ไม่มีปากกาใช้ จัดว่าโน้ตเป็นพลเมืองดีหรือไม่ดี เพราะเหตุใด........................................................................................................................................................................................................................................................................
10. ไก่ เจอกระเป๋าเงินได้แล้วเอาไปส่งตำรวจ จัดว่าเป็นพลเมืองดีตามคุณธรรมประการที่ .................

ตอนที่ 2 ให้ยกตัวอย่างคนรอบตัวที่นักเรียนคิดว่าเป็นพลเมืองดีมา 5 คน พร้อมอธิบายเหตุผล
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................

เฉลยใบมอบหมายงานที่ 2

ตอนที่ 1 ให้นักเรียนเติมคำในช่องว่างให้สมบูรณ์
1. คุณธรรม
2. คุณธรรม หมายถึงเครื่องกำกับที่อยู่ภายในของเรา ที่คอยควบคุมพฤติกรรมการแสดงออกของเราให้เป็นไปโดยมีความดี ความจริงและความงาม
3. 4 ประการ
4. ประการแรก คือการรักษาความสัจ ความจริงใจต่อตัวเอง รู้จักสละประโยชน์ส่วนน้อยของตนเอง เพื่อประโยชน์ส่วนใหญ่ของบ้านเมือง ที่จะประพฤติปฏิบัติแต่สิ่งที่เป็นประโยชน์และเป็นธรรม
5. ประการที่สอง คือ การรู้จักข่มใจตนเอง ฝึกใจตนเองให้ประพฤติปฏิบัติอยู่ในความสัจความดีนั้น
6. ประการที่สาม คือ การอดทน อดกลั้น และอดออม ไม่ประพฤติล่วงความสัตย์สุจริต ไม่ว่าจะด้วยเหตุประการใด
7. ประการที่ 4 คือ การรู้จักละวางความชั่ว ความทุจริต และรู้จักเสียสละประโยชน์ส่วนน้อยของตน เพื่อประโยชน์ส่วนใหญ่ของบ้านเมือง
8. ยกตัวอย่างการกระทำที่เรียกว่า เป็นพลเมืองที่ไม่ดีมา 3 ข้อ
............พิจารณาคำตอบของนักเรียนตามความเหมาะสม –
........................................................................................................................
9. เป็นพลเมืองไม่ดี เพราะว่าเป็นการลักขโมย
10. คุณธรรมประการที่ 3

ตอนที่ 2 ให้ยกตัวอย่างคนรอบตัวที่นักเรียนคิดว่าเป็นพลเมืองดีมา 5 คน พร้อมอธิบายเหตุผล
- พิจารณาคำตอบของนักเรียนตามความเหมาะสม

แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน


แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน
วิชา สังคมศึกษา เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีประชาธิไตย
คำชี้แจง : ให้นักเรียนเขียนสัญลักษณ์ / หน้าข้อความที่เห็นว่ามีการปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย และสัญลักษณ์ x หน้าข้อความที่เห็นว่าไม่ปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย

1. 0 น้อยขยันทำงานเก็บเงินสร้างบ้าน

2. 0 เอ็มหมั่นศึกษาเรียนรู้และพัฒนางานของตนเองอยู่เสมอ

3. 0 จิ๋วชอบทำงานกลางคืน ดื่มเหล้า เบียร์ และสูบบุหรี่

4. 0 นุใช้เงินค่าเทอมที่แม่ส่งมาให้ชื้อโทรศัพท์มือถือรุ่นใหม่

5. 0 จุ้นอ้างว่าการบ้านเยอะไม่มีเวลาช่วยทำงานบ้านหรอก

6. 0 นิวช่วยแม่ขายขนมหลังเลิกเรียนและวันหยุดเสาร์อาทิตย์

7. 0 อ้อช่วยครูปิดไฟ พัดลม หลังเลิกใช้ห้องเรียน

8. 0 ติ๋วเก็บขยะลงถังเมื่อพบเห็น

9. 0 เอ๋รับจ้างส่งยาบ้าเพราะต้องการเงินจ่ายค่าเทอม

10. 0 เป้ชอบออกกำลังกายตอนเย็นทุกวัน

คู่มือนักเรียน

ส่วนประกอบของชุดการสอน
1. แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนเรื่อง พลเมืองดี
2. ใบความรู้ที่ 1 และ 2
3. ใบมอบหมายงานที่ 1 และ 2

บทบาทนักเรียน
1. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมที่ได้รับมอบหมายอย่างรอบคอบ
2. พยายามทำใบมอบหมายงานที่1 และ 2 และแบบทดสอบก่อนเรียน - หลังเรียนและร่วมแสดงความคิดเห็นอย่างเต็มความสามารถ
3. นักเรียนตั้งใจปฏิบัติกิจกรรมอย่างจริงจัง และไม่ชวนเพื่อนคุยออกนอกเรื่อง
4. เก็บชุดการสอนให้เรียบร้อยเมื่อใช้งานเสร็จ
5. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมที่ครูกำหนดอย่างเคร่งครัด

สิ่งที่นักเรียนต้องเตรียม
อุปกรณ์การเรียน

บทบาทนักเรียน
1. นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน
2. นักเรียนให้ความร่วมมือในกิจกรรมการเรียนการสอน
3. นักเรียนพยายามแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง
4. นักเรียนมีความรับผิดชอบหน้าที่ของตนเอง และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน

การประเมินผล
1. ประเมินจากการทำแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน
2. ประเมินผลจากการทำใบงานที่1 และ 2
3. สังเกตจากการให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรมในชั้นเรียน

ใบความรู้ที่ 1 บทบาทและหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี


ในการเป็นพลเมืองดีนั้น ประชาชนจะต้องมีส่วนรับผิดชอบและรู้จักใช้สิทธิเสรีภาพของตน โดยไม่ไปละเมิดสิทธิเสรีภาพของผู้อื่น บทบาทหน้าที่ของพลเมืองดี ได้แก่
1 การมีส่วนร่วมและรับผิดชอบในการพัฒนาและแก้ไขปัญหาของชุมชนและท้องถิ่นที่ตนอาศัยอยู่ เพื่อให้ชุมชนท้องถิ่นอาศัยอยู่ร่วมกันอย่างสมานฉันท์
2 การติดตามข่าวสารบ้านเมือง และตรวจสอบดูแลการทำงาน การบริหารจัดการประเทศว่าเป็นไปโดยชอบด้วยรัฐธรรมนูญ กฎหมาย และเป็นไปโดยหลักคุณธรรมและนิติธรรม
3 การเป็นผู้มีสิทธิเลือกตั้งอย่างมีคุณภาพ คือ เลือกผู้ที่มีคุณธรรม ซื่อสัตย์ และมีความสามารถในการทำหน้าที่แก้ไขปัญหาแทนเราได้อย่างมีประสิทธิภาพ เมื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งลงคะแนนเลือกผู้ใดหรือพรรคการเมืองใด ควรศึกษาหาข้อมูลทำความรู้จักผู้สมัครหรือศึกษานโยบายของพรรคการเมืองที่เราจะไปลงคะแนนเลือก ไม่ว่าจะเป็นการเลือกตั้งในระดับท้องถิ่น เช่น การเลือกตั้งนายกองค์การบริหารส่วนตำบล และสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบล การเลือกตั้งนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดและสมาชิกองค์การบริหารส่วนจังหวัด เป็นต้น และการเลือกตั้งระดับประเทศ การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร การเลือกตั้งสมาชิกวุฒิสภา เป็นต้น
4 การมีส่วนร่วมในการออกกฎหมายหรือติดตามการออกกฎหมายของผู้ที่ได้รับการเลือกตั้งให้ไปทำหน้าที่ในการออกกฎหมายแทน และต้องปฏิบัติตนตามกฎหมายไม่ว่าจะเป็นกฎหมายในระดับท้องถิ่น เช่น ข้อบัญญัติขององค์การบริหารส่วนตำบล ข้อบัญญัติขององค์การบริหารส่วนจังหวัด เป็นต้น หรือกฎหมายในในระดับประเทศ ซึ่งทุกคนติองปฏิบัติตาม เช่น รัฐธรรมนูญ กฎหมายเลือกตั้ง กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ กฎหมายอาญา เป็นต้น
5 ผู้มีเงินได้ตามที่กฎหมายกำหนด มีหน้าที่เสียภาษีอากรทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ
6 การร่วมกันสืบสานศิลปวัฒนธรรมของชาติเพื่อรักษามรดกของชาติให้คงอยู่และพัฒนาตามความเหมาะสม และรวมกันสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น ซึ่งบรรพบุรุษได้สั่งสมมาเป็นเวลาช้านาน เป็นมรดกอันมีค่าที่เป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิตของชาวไทยต่อไป
7 การร่วมมือกันอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ตั้งแต่ระดับท้องถิ่นจนถึงระดับประเทศ เพราะทรัพยากรธรรมชาติมีค่าบางอย่างอาจจะหมดไปได้ถ้าไม่ช่วยกันใช้อย่างประหยัด เช่น ป่าไม้ ไฟฟ้า น้ำ อากาศ ดิน แร่ธาตุ และความหลากหลายทางชีวภาพ เป็นต้น การใช้พลังงานต่างๆอาจทำให้เกิดมลภาวะเป็นพิษ ทำลายสิ่งแวดล้อม จึงต้องรู้จักป้องกันและแก้ไข

ใบความรู้ที่ 2 คุณธรรมของการเป็นพลเมืองดี


เมื่อนักเรียนเข้าใจคุณลักษณะของการเป็นพลเมืองดีของสังคมประชาธิปไตยแล้วลองมาพิจารณา ถึงการเป็นพลเมืองดีที่มีคุณธรรม ความหมายของคุณธรรม คือ เครื่องกำกับที่อยู่ภายในของเรา ที่คอยควบคุมพฤติกรรมการแสดงออกของเราให้เป็นไปโดยมีความดี ความจริงและความงาม หรืออาจกล่าวโดยสรุปว่า คือ สภาพคุณงามความดีทางความประพฤติและจิตใจ เช่น ซื่อสัตย์ การเป็นผู้ไม่กล่าวเท็จ การไม่หวังแต่ผลประโยชน์ส่วนตนเป็นที่ตั้ง การรู้จักให้การอุทิศเสียสละ ความรู้จัก ห่วงใย อดทน อดกลั้น เป็นต้น
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานคุณธรรม 4 ประการ แก่ข้าราชการและประชาชน ในคราวสมโภชน์กรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี ความว่า
ประการแรก คือ การรักษาความสัจ ความจริงใจต่อตัวเอง รู้จักสละประโยชน์ส่วนน้อยของตนเอง เพื่อประโยชน์ส่วนใหญ่ของบ้านเมือง ที่จะประพฤติปฏิบัติแต่สิ่งที่เป็นประโยชน์และเป็นธรรม
ประการที่สอง คือ การรู้จักข่มใจตนเอง ฝึกใจตนเองให้ประพฤติปฏิบัติอยู่ในความสัจความดีนั้น
ประการที่สาม คือ การอดทน อดกลั้น และอดออม ไม่ประพฤติล่วงความสัตย์สุจริต ไม่ว่าจะด้วยเหตุประการใด
ประการที่สี่ คือ การรู้จักละวางความชั่ว ความทุจริต และรู้จักเสียสละประโยชน์ส่วนน้อยของตน เพื่อประโยชน์ส่วนใหญ่ของบ้านเมือง

โดยสรุป อาจกล่าวได้ว่า พลเมืองดีของประเทศที่เป็นประชาธิปไตยนั้น จะต้องรู้จักปฏิบัติตนตมบทบาทหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ รู้จักนำคุณธรรมในการอยู่ร่วมกันมาเป็นแนวปฏิบัติ โดยคำนึงถึงประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนตน

เพลงเด็กดี

เด็กเอ๋ย เด็กดี ต้องมีหน้าที่สิบอย่างด้วยกัน
• หนึ่ง นับถือศาสนา
• สอง รักษาธรรมเนียมมั่น
• สาม เชื่อพ่อแม่ครูบาอาจารย์
• สี่ วาจานั้น ต้องสุภาพอ่อนหวาน
• ห้า ยึดมั่นกตัญญู
• หก เป็นผู้รู้รักการงาน
• เจ็ด ต้องศึกษาให้เชี่ยวชาญ ต้องมานะบากบั่น ไม่เกียจไม่คร้าน
• แปด รู้จักออมประหยัด
• เก้า ต้องซื่อสัตย์ตลอดกาล น้ำใจนักกีฬากล้าหาญ จะเหมาะกับกาลสมัยชาติพัฒนา
• สิบ ทำตนให้เป็นประโยชน์ รู้บาปบุญคุณโทษ สมบัติชาติต้องรักษา เด็กสมัยชาติพัฒนาจะเป็นเด็กที่พา ชาติไทยเจริญ

บรรณานุกรม

สำนักงานคณะกรรมการเลือกตั้ง สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ,คู่มือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ประชาธิปไตย สำหรับครูผู้สอน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 – 6,ห้างหุ้นส่วนจำกัด สหายบล็อกการพิมพ์
นางศรีวรรณ หมงประเสริฐ,ภาพเด็กไทยสำหรับตกแต่ง,ธีรสาส์น พับลิชเชอร์ จำกัด