เมื่อนักเรียนเข้าใจคุณลักษณะของการเป็นพลเมืองดีของสังคมประชาธิปไตยแล้วลองมาพิจารณา ถึงการเป็นพลเมืองดีที่มีคุณธรรม ความหมายของคุณธรรม คือ เครื่องกำกับที่อยู่ภายในของเรา ที่คอยควบคุมพฤติกรรมการแสดงออกของเราให้เป็นไปโดยมีความดี ความจริงและความงาม หรืออาจกล่าวโดยสรุปว่า คือ สภาพคุณงามความดีทางความประพฤติและจิตใจ เช่น ซื่อสัตย์ การเป็นผู้ไม่กล่าวเท็จ การไม่หวังแต่ผลประโยชน์ส่วนตนเป็นที่ตั้ง การรู้จักให้การอุทิศเสียสละ ความรู้จัก ห่วงใย อดทน อดกลั้น เป็นต้น
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานคุณธรรม 4 ประการ แก่ข้าราชการและประชาชน ในคราวสมโภชน์กรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี ความว่า
ประการแรก คือ การรักษาความสัจ ความจริงใจต่อตัวเอง รู้จักสละประโยชน์ส่วนน้อยของตนเอง เพื่อประโยชน์ส่วนใหญ่ของบ้านเมือง ที่จะประพฤติปฏิบัติแต่สิ่งที่เป็นประโยชน์และเป็นธรรม
ประการที่สอง คือ การรู้จักข่มใจตนเอง ฝึกใจตนเองให้ประพฤติปฏิบัติอยู่ในความสัจความดีนั้น
ประการที่สาม คือ การอดทน อดกลั้น และอดออม ไม่ประพฤติล่วงความสัตย์สุจริต ไม่ว่าจะด้วยเหตุประการใด
ประการที่สี่ คือ การรู้จักละวางความชั่ว ความทุจริต และรู้จักเสียสละประโยชน์ส่วนน้อยของตน เพื่อประโยชน์ส่วนใหญ่ของบ้านเมือง
โดยสรุป อาจกล่าวได้ว่า พลเมืองดีของประเทศที่เป็นประชาธิปไตยนั้น จะต้องรู้จักปฏิบัติตนตมบทบาทหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดีทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ รู้จักนำคุณธรรมในการอยู่ร่วมกันมาเป็นแนวปฏิบัติ โดยคำนึงถึงประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนตน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น